Foodcluster Rotterdam op de wereldkaart
17 apr 2015
Cleantech, Medical en Food. Dat zijn de drie sectoren die voor de toekomst van de regio Rotterdam belangrijk zijn. Tenminste, dat vindt de gemeente Rotterdam, die voor de ontwikkeling van de foodsector speciaal Clusteraanpak Food oprichtte. Sharon Janmaat is daar projectmanager van: ‘Een initiatief dat de business in de hele foodsector een boost gaat geven.’
Met de Clusteraanpak Food willen we de foodsector in de regio Rotterdam op de wereldkaart zetten’, zegt Janmaat. ‘Het initiatief moet uiteindelijk leiden tot een publiek-private samenwerking waarin de markt bepaalt en de gemeente faciliteert en stimuleert.’
Prominente rol
Clusteraanpak Food is twee jaar geleden begonnen met het interviewen van een groot aantal stakeholders. Ook bekende bedrijven uit de Spaanse Polder zoals de Groothandelsmarkt, Sligro, Zegro, Schmidt Zeevis en Verstegen Spices & Sauces hebben daaraan bijgedragen. ‘Het Foodcluster moet je breed zien’, zegt Janmaat. ‘We richten ons op de hele keten, van zaadveredeling tot en met logistieke en verpakkings- en opslagbedrijven. Door de gesprekken die we hebben gevoerd, hoor je wat de belangrijke thema’s zijn en daar proberen we een prominente rol in te spelen.’
Wereld van smaak
‘Wat die thema’s zijn? Internationale marketing, kennisontwikkeling & innovatie, multimodale bereikbaarheid en onderwijs & arbeidsmarkt bijvoorbeeld.’ Zijn er al een paar concrete voorbeelden te noemen van acties van het Foodcluster waar food-bedrijven in de Spaanse Polder meteen iets van merken? Janmaat: ‘Onlangs ging in de Markthal het interactieve food innovatiecentrum De wereld van smaak van start, waarin bijvoorbeeld Verstegen Spices & Sauces participeert.’
Bedrijven bepalen
Een andere concrete actie is de oprichting van de Food Inspiration Academy. Daarmee bevorderen we een betere verbinding tussen het onderwijs en de praktijk. De Academy is een samenwerkingsverband tussen de Topsector Agri & Food, de gemeentes Vlaardingen en Rotterdam, de Lentiz onderwijsgroep en Steensma bakery ingredients. In september beginnen de eerste leerlingen aan de mbo 3 en 4-opleiding die gericht is op procestechnologie in de levensmiddelenbranche. Bedrijven bepalen wat er onderwezen wordt en stellen hun mensen, machines en ruimte beschikbaar. Het is de bedoeling dat leerlingen ook in de Spaanse Polder stage kunnen lopen en daar later aan het werk kunnen.’
Ver-van-mijn-bed-show?
Internationale marketing is ook een speerpunt. Janmaat: ‘Elke ondernemer heeft wel zijn eigen internationale netwerk, maar zij doen weinig aan gezamenlijke promotie. Dat gebeurt bijvoorbeeld wel op de World Expo 2015 in Milaan. Daar staat straks een Hollandpaviljoen waarin we 26 weken lang de foodsector in deze regio over het voetlicht brengen. Voor veel food-ondernemers in de Spaanse Polder is dit wellicht de ver-van-mijn-bed-show, toch denk ik dat iedereen hier in de toekomst van gaat profiteren.’
Nils Clement, CEO van Euro-Caps:
‘Ondernemers willen snelle, praktische oplossingen’
‘Prima initiatief, dat de gemeente samen met ondernemers in de polder de foodsector naar een hoger plan wil tillen. Maar de gemeente moet er wel voor waken dat het geen stroperig overlegclubje wordt. Ondernemers willen best samenwerken, hun nek uitsteken en mee-betalen, zo is mijn ervaring, maar ze willen ook snelle, praktische oplossingen voor problemen. Tijd is geld.’ Dat zegt Nils Clement, CEO van Euro-Caps.
Het bedrijf op de Sevillaweg produceert en levert koffiecupjes voor Nespresso-apparaten aan retailbedrijven als Lidl, Hoogvliet, Coop en Plus. Euro-Caps heeft zich in het najaar van 2012 in de Spaanse Polder gevestigd en is in korte tijd flink gegroeid. Mede daardoor heeft Euro-Caps behoefte aan meer parkeerplaatsen en frequentere
ov-verbindingen. ‘Veel van onze medewerkers komen met het openbaar vervoer vanuit onder meer Schiedam en Vlaardingen, en de aansluitingen zijn bepaald niet altijd optimaal’, zegt Clement. ‘Daar zou de gemeente een faciliterende rol in kunnen spelen, net als in de uitbreiding van parkeerplekken.’ ‘Wat de foodsector ook verder zou helpen is een digitaal platform dat up to date wordt gehouden. Ik las in Afslag 12 dat ondernemers in de polder zelf een eenvoudige databank hadden opgezet waarin zij boventallig personeel en vacatures melden. Dat zijn de initiatieven die aan zo’n platform gekoppeld kunnen worden en waar we echt wat aan hebben met zijn allen.’Toch ben ik ook sceptisch. We zitten nu tweeënhalf jaar in de Spaanse Polder en ik heb nog steeds geen idee waar ik moet zijn met mijn vragen. Ik wil bijvoorbeeld een oplaadpaal voor een medewerker met een elektrische auto. Waar kan ik aankloppen? Een vast aanspreekpunt of loket van de gemeente ontbreekt hier. Misschien een idee dat ze dat eerst eens goed regelen.’
Jan van der Horst, directeur Solina Netherlands
‘Eerst werken aan een goede basis’
‘Ik sta positief tegenover het plan van de gemeente voor een gezamenlijke profilering van foodbedrijven in de regio. Maar voordat we daar actief mee aan de slag gaan, lijkt het me zinnig dat we eerst de basis op orde brengen.’ Dat zegt Jan van der Horst, directeur van Solina Netherlands (voorheen Jadico Specerijen) aan de Linschotenstraat. Het bedrijf maakt onderdeel uit van de Solina Group. ‘Prioriteit nummer één voor alle ondernemers is dat het gebied schoon, heel en veilig is, en dat de handhaving en het toezicht goed geregeld zijn. Op dat
terrein valt er nog wel wat werk te verrichten. Vooral in de avond en nacht is de polder niet zo’n beste plek. Wij ondervinde n bijvoorbeeld overlast van internationale chauffeurs die hier met hun wagens overnachten. Zij laten vaak veel rotzooi achter op de parkeerplekken. Daarnaast kun je je afvragen hoe veilig dat overnachten voor deze mensen zelf is. Meer bewaakte parkeerplekken langs de rijkswegen zijn wellicht een oplossing. Natuurlijk hebben bedrijven zelf ook een verantwoordelijkheid. Je ziet in de polder nu ook dat bedrijven werken aan zelfbeheer, een positieve ontwikkeling.’‘Als ondernemers in de foodsector hebben we een aantal gedeelde belangen, bijvoorbeeld als het gaat om personeel. Solina heeft continu behoefte aan goed opgeleide technische medewerkers en deskundigen op het terrein van voedselkwaliteit en voedingsmiddelentechnologie. Er zijn ongetwijfeld collega-bedrijven met dezelfde vraag. Samen met de opleidingen kunnen we werken aan passende opleidingstrajecten. Van de gemeente verwacht ik vooral dat ze een voorwaarden-scheppende rol speelt. Ze kan bijvoorbeeld zorgen voor goede en prikkelende beroepsvoorlichting aan jongeren over de foodsector. Het is een gezonde sector die volop in ontwikkeling is en waar zeker plek is voor jongeren die iets van hun toekomst willen maken.’
Léon van Bokkem, directeur Zegro
‘We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid’
‘Het plan van de gemeente om de positie van de foodsector te versterken vind ik een goede zaak’, zegt algemeen directeur van Zegro Léon van Bokkem. ‘De clustering van foodgerelateerde bedrijven moet leiden tot een toenemende bedrijvigheid. Daar varen zowel de bedrijven als de gemeente wel bij.’ Als CEO is Van Bokkem betrokken bij de gesprekken met de gemeente over de plannen. Zegro is gevestigd aan de Schuttevaerweg en groothandel voor horeca en grootverbruiker. Van Bokkem: ‘Voor het slagen van dit initiatief is het belangrijk dat zowel de gemeente als de bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen. We hebben een gezamenlijk belang en we hebben elkaar hard nodig. De gemeente is gebaat bij goedlopende bedrijven. Die zorgen voor werkgelegenheid en kunnen de economie een impuls geven. Ondernemers op hun beurt zitten graag in een gemeente die goed bereikbaar, aantrekkelijk, schoon en veilig is.
‘De gemeente moet in de polder vooral een faciliterende rol spelen. Dat betekent onder meer: de juiste mensen uit de sector bij elkaar brengen, de infrastructuur op orde brengen en zorgen voor een goede afvalverwerking. Om de versnippering van bedrijven terug te dringen kan ze foodbedrijven van buiten Rotterdam verleiden naar de polder te komen tegen gunstige voorwaarden. Tegelijkertijd hebben bedrijven natuurlijk ook een taak, ze kunnen niet alles op de gemeente schuiven. Het minste dat je van een bedrijf mag verwachten is dat ze de eigen straat schoonhoudt en het eigen pand onderhoudt. Door de economische tegenwind van de afgelopen jaren zag je diverse panden achteruitgaan. Dat straalt af op de hele polder. Dat moet dus beter. De gemeente mag in dat opzicht ook best wat doortastender naar bedrijven optreden.’